Činua Ačebe

Činua Ačebe (1930-2013) bio je nigerijski pisac i disident, jedan od najčešće spominjanih kandidata za Nobelovu nagradu za književnost, ali i pisac uz kojeg se redovno vezala sintagma “otac afričke moderne književnosti”.

Autor brojnih romana, priča i eseja svjetsku slavu stekao je proznim prvencem iz 1958. godine romanom Svet koji nestaje.

Roman o ponosnom i nemoćnom čoveku koji svedoči propasti svojega naroda, s više od 10 miliona prodanih primeraka i prevodima na 50 jezika, najprodavanije je delo nekog afričkog autora.

Ačebeovi romani se najviše bave tradicijama i običajima Igbo društva, efektima dolaska hrišćanstva, kao i sukobom različitih vrijednosnih sistema
“Nemoguće je reći u kojoj je mjeri Svet koji nestaje uticao na afričku književnost. To je kao da pitate kako je Šekspira uticao na engleske pisce ili Puškin na ruske. Ačebe nije samo igrao igru, on ju je izmislio”, često je citirana rečenica pisca i teoretičara Kvamea Entonija Apia.

Kritičar anomalija u svojoj zemlji, Ačebe nije bio ništa manje žestok u kritici zapadnog tretmana Afrike, ali i zapadne literature o Africi, posebno “Srca tame” Džozefa Konrada za koji je tvrdio da je idelan primer za to kako “veliki zapadni um redukuje stranu civilizaciju na varvarizam i zlo.”

Za nobelovku Nadin Gordimer bio je “pisac koji nema iluzija, ali nije ni razočaran, koji voli ljude bez potrebe da mrzi sebe; pisac obdaren veličanstvenom magijom velikog talenta”, a za Nelsona Mendelu, koji ga je čitao u zatvoru, bio je “ pisac u čijem su društvu padali zatvorski zidovi”.

Ačebeovi romani se najviše bave tradicijama i običajima Igbo društva, efektima dolaska hrišćanstva, kao i sukobom različitih vrijednosnih sistema za i poslije kolonizacije. Osim romana je pisao i novele, dečje knjige i eseje.