Profesor Eđidio Ivetić, Padova
Nikola Samardžić u jedanaest tematskih celina ispituje istorijske uzroke relativnog zaostajanja Jugoistočne Evrope u odnosu na evropski razvoj u razdoblju rane i zrele moderne istorije. Teme se odnose na strukture svakodnevice, analizu mentaliteta, mesto Jugoistočne Evrope u razvoju ranog kapitalizma, mirovne ugovore i fenomene granica i razgraničenja, na koncepte jezgra i periferije.Centralni motiv ove studije je uloga granice koja je bila jedan od retkih trajnih činilaca, zajedno s reljefom i klimom, u preobražajima koji su dopuštali da se Jugoistočna Evropa poredi s geografski sličnim prostorima poput Apeninskog ili Iberijskog poluostrva, čiji je razvoj autor istraživao u nekoliko studija o italijanskoj i španskoj istoriji 16. i 17. veka. Od posebne je važnosti uporedna analiza evropskih sistema u periodu 16–20. veka u smislu odnosa centra i periferije, istorijske i kulturne dinamike čije proučavanje privlači sve više pažnje savremene evropske istoriografije, sagledane prvenstveno u zavisnosti od relativne snage svojih administracija i razvoja ekonomije.
Studija je u zaključnim razmatranjima posvećena političkim i kulturnim identitetima Jugoistočne i Istočne Evrope nakon pada Berlinskog zida 1989. kada su se istočne evropske periferije počele uključivati u procese demokratizacije, integracije i intenzivnih ekonomskih promena.
Profesor Vlada Stanković, Beograd